Duurzaam verbouwen in 5 stappen

Je huis verbouwen kan op allerlei manieren. En als je dan toch aan de slag gaat, dan wil je natuurlijk meteen goede keuzes maken en je huis ook verduurzamen. Maar let op! Duurzaam verbouwen kan je op allerlei manieren opvatten. Want wat betekent het nu precies?

Wat is duurzaam?

Het is niet eenvoudig om te bepalen wat nu ècht duurzaam verbouwen is. Wat zijn nu de beste stappen die je kan ondernemen om je huis op een gezonde manier aan te passen? Ik stelde deze vraag aan collega-architect Shai van Vlijmen. Shai is expert op het gebied van duurzaam en ecologisch bouwen. Hij is eigenaar van het architectenbureau NarrativA Architecten en bouwt ecologische architectuur met een verhaal. Ook begeleidt hij particulieren tijdens het ontwerp- en (ver)bouwtraject van hun duurzame woning.  Shai is een bron van informatie wat betreft duurzaam bouwen en verbouwen!

Duurzaam verbouwen is “in”

Volgens Shai met alles ineens ‘duurzaam’. Het lijkt wel of deze term soms voor meer vragen dan duidelijkheid zorgt. Voor hem is ecologisch bouwen geen trend maar een bewuste keuze. Shai: “Het gaat erom dat er een minimum aan energie gebruikt wordt tijdens het produceren van de bouwmaterialen, tijdens het bouwproces en in het gebruik van je woning. Duurzaam bouwen kenmerkt zich door het gebruik van gezonde materialen die zorgen voor een goed binnenklimaat. Hoge kwaliteit en waardevaste gebouwen zijn daarbij belangrijk.”

5 stappen voor een duurzame verbouwing

Maar hoe kan je zelf aan de slag om je huis op een duurzame manier te verbouwen? Shai legt het uit in 5 stappen.

#1 Maak een goed plan

Om je woning duurzaam te verbouwen is een goed onderbouwd plan een must. Uitgangspunt is natuurlijk je bestaande woning. Jouw woonwensen vormen de basis voor het nieuwe ontwerp. Materiaalkeuze, de indeling van de ruimtes, de lichtinval, opbouw van gevel en wanden zijn allerlei factoren die samen zorgen voor een goed geheel. Op internet is veel informatie te vinden. Toch is het raadzaam om je echt te focussen op een totaalplan zodat je optimaal gebruik maakt van de voordelen die ecologisch bouwen biedt.

#2 Maak slim gebruik van de zon

Passieve zonnen-energie is een geweldige manier om op een natuurlijke manier de warmte van de zon te benutten. Laat de zon binnenkomen in de herfst en winter om je woning op te warmen. In de zomer houd je hem buiten de deur. Met een paar simpele maatregelen bereik je snel resultaat.  Pas aan de zuidzijde van je woning meer glas toe. Houd de gevel aan de noordzijde, de kant waar geen zoninval is, zo dicht mogelijk. Doe dat op zo’n manier dat je in de zomer weinig last hebt van directe zoninval. Dat kan met een dakoverstek of veranda aan de zuidkant. Buiten-zonwering zoals (rol)luiken, lamellen of jaloezieën zijn mogelijk voor alle gevels. Een groen alternatief zijn bladverliezende bomen zoals Leilindes. Voor de zonneschijn en schaduwval rond je huis kun je op zonnegrens.nl een indicatie krijgen.

#3 Zorg voor een goede isolatieschil rond het huis

Goede isolatie houdt de warmte binnen. En vormt een bescherming tegen de kou van buiten. Kijk eens of je de gevels, begane grondvloer en het dak (of de zoldervloer) beter kan isoleren. Een egale schil met een gelijke isolatiewaarde is van belang om vochtproblemen te voorkomen. De isolatie waarde voor wanden, vloer en dak wordt meestal aangegeven met een Rc-waarde. Een hoge Rc-waarde staat voor een betere isolatie. Een Rc waarde rond de 5-6 is de meest gunstig qua prijs-kwaliteit verhouding. Let op met ramen! Ramen vormen een groot gat in de isolatieschil. Gebruik daarom glas met een goede isolatiewaarde. Isolatiewaarde van glas wordt uitgedrukt in de U-waarde. Des te lager de waarde, des te beter het glas isoleert. Gebruik tenminste dubbelglas HR++ (U-waarde van 1,1) of driedubbel glas (U-waarde van 0,7 a 0,8) met geïsoleerde kozijnen.

#4 Verminder je elektriciteitsgebruik

Door bewust om te gaan met elektriciteit woon je duurzaam. Net als bij je bankrekening is een goed inzicht in je verbruik onmisbaar om controle te krijgen. Zo werkt het ook bij elektra. Meet daarom je energie-verbruik. Bouw tijdens je verbouwing mogelijkheden in om bij te kunnen houden wat je energieverbruik is. Dit kan heel eenvoudig met een slimme meter of een app. Door het benutten van daglicht, energiezuinige verlichting zoals LED en energiezuinige apparaten verlaag je het gebruik van elektra drastisch. Doe het licht uit, haal opladers uit het stopcontact  en schakel apparaten uit  in plaats van ze standby te laten staan. Het scheelt veel in je energieverbruik. Wil je toch meer energie gebruiken? Dan kan je zelf energie opwekken met bijvoorbeeld zonnecellen. Ook bestaan er warmteterugwinningssystemen, om tijdens het douchen de warmte van het water opnieuw te gebruiken. Google eens op douche-wtw voor de mogelijkheden.

#5 Duurzame en natuurlijke materialen

Gebruik natuurlijke, duurzame materialen tijdens je verbouwing. Maar wat zijn eigenlijk duurzame materialen?

Hout
Hout is een natuurproduct. Het grootschalige gebruik van tropisch hardhout  is niet meer van deze tijd. De ongecontroleerde kap van regenwouden komt niet ten goede aan ons milieu. Tegenwoordig worden er verschillende technieken ingezet om snelgroeiend zacht naaldhout  geschikt te maken voor de bouw. Plato-hout en modiwood zijn gemodificeerde houtproducten, bewerkt om de duurzaamheid te vergroten. Ook Accoya-hout is verduurzaamd en bewerkt met azijn. Een hele goede vervanger van hardhout, bijvoorbeeld voor kozijnen. Andere houtsoorten, zoals Douglas hout en Western Red Cedar, zijn van zichzelf hardere houtsoorten.

Constructiehout
Als je extra ruimte wilt toevoegen aan je huis, in de vorm van uit- of aanbouw, is een dampopen, ademende constructie in hout (houtskeletbouw/HSB) een uitstekend alternatief voor de traditionele dampdichte bouw. Het gebruik van hout in je constructie is een prettige manier van bouwen. Je bent flexibel in de vorm en hout is op veel verschillende manieren af te werken.

Leem
Naast onbehandeld hout is ook leem een prettig materiaal voor de afwerking van je interieur. Leem heeft een vochtregulerende werking. Heel fijn voor het binnenklimaat. En prachtig voor een natuurlijke uitstraling.

Isolatiemateriaal
Natuurlijke isolatiematerialen zijn een gezond alternatief voor de reguliere glas- of steenwol. Denk aan houtvezelisolatie, cellulose isolatie (papiervlokken) en vlaswol. De prijzen liggen ongeveer 10% hoger. Maar goed voor jouw gezondheid. Bovendien kan natuurlijk isolatiemateriaal zonder mondkap en handschoenen geplaatst worden.

Een paar handige adressen voor duurzame bouwmaterialen zijn: Eco-logisch in Amsterdam. Dit is een milieuvriendelijke en duurzame bouwmarkt. Kijk ook eens op de website van warmteplan.nl voor oplossingen en natuurlijke bouwmaterialen.

Kortom….

Ecologische bouwen is een prima manier voor je huis duurzaam verbouwen. Mits je het op een goede, geïntegreerde manier toepast. Slim inzetten van de zon, terugbrengen van je elektraverbruik en het gebruik van duurzame materialen zijn prima manieren om je verbouwing te verduurzamen. Voor het maken van een optimaal plan is het raadzaam om een expert in te schakelen die je nog beter kennis laat maken met de vele mogelijkheden.